چقچقه زنی؛ عزاداری به رسم انجدانی ها

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزی؛ این میراث معنوی که با عنوان آیین‌های عاشورایی، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در تمام آیین‌های عزا در روز‌های نهم تا یازدهم محرم و شام غریبان به وسیله اهالی این روستا در کنار دیگر رسوم نظیر ادای نذر و قربانی، سیاهپوش کردن محیطی و تعزیه‌گردانی برگزار می‌شود.

این آیین به دلیل اصالت و آرایه‌های آیینی و معنوی قوی در فهرست آثار معنوی کشور با نام انجدان اراک به ثبت رسیده است.

رسم چقچقه زنی که با حضور نمایندگانی از تمام طبقات اجتماعی و افراد روستا با معنویتی خاص برگزار می‌شود، دارای بُن مایه‌های غنی معنوی و بیانگر نمونه کاملی از همگرایی اجتماعی و بینش عمیق دینی ساکنان این روستا است.

قدمت این آیین مذهبی به قبل از اسلام باز می‌گردد که و در دوره اسلامی هم در دل مردم باقی مانده و رنگ اسلامی گرفته است.

این رسم دیرینه در روستای انجدان در ۳۷ کیلومتری شرق اراک واقع شده و بر اساس مستندات تاریخی، به ویژه سنگ نوشته‌ها و سنگ‌های قبور، قدمت آن به قبل از اسلام باز می‌گردد.

قدمت این آیین کهن به شکل عزاداری به دوره تیموری و صفویه می‌رسد و مردم عزادار این روستا در روز‌های نهم و یازدهم محرم آن را اجرا می‌کنند.

چقچقه ابزاری چوبی و خراطی شده است که از به هم خوردن آنها، آهنگی موزون ایجاد می‌کند.

تاریخچه این رسم به زمانی باز می‌گردد که خبر شهادت امام حسین(ع) و یاران ایشان به اهالی روستا می‌رسد، آنها از شدت ناراحتی با سنگ بر سر خود زده و برای ایشان عزاداری کردند.

در گذر زمان، سنگ‌ها جای خود را به دو قطعه چوبی داد که به جای اینکه بر سر فرود بیاید برهم زده می‌شد و نوای حزن انگیزی را در روستا طنین انداز می‌کرد.

این آیین یک مرشد و رهبر دارد که نوحه‌های اصیل و خاصی را قرائت می‌کند و مردم در پاسخ به نوحه‌ها با اشک و مویه جغجغه می‌زنند.

تمام مردم روستا در این آیین معنوی محرم دخیل هستند و شرکت دارند.

این آئین در تاریخ ۲۴ خرداد ۱۳۹۰ به شماره ۲۴۲ در فهرست آثار ملی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.