«طرح جامع شناسایی و جمع‌آوری اسناد تولیت عتبه علویّه» به زودی آغاز می‌شود

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما و به نقل از ایکنا، «طرح جامع شناسایی و جمع‌آوری اسناد تولیت عتبه علویّه (در ادوار صفوی، عثمانی و قاجار)» که حاصل دو سال مطالعه مقدماتی است، به‌زودی وارد مرحله اجرایی تحت نظارت مستقیم دبیرخانه و با همکاری نهاد‌های پژوهشی و آرشیوی ایران و عراق خواهد شد.

این طرح سه‌ساله با هدف احیا و بازسازی حافظه تاریخی و اداری یکی از مهم‌ترین نهاد‌های مذهبی جهان تشیع طراحی شده است و دبیری علمی آن را دبیرخانه احیای آثار علامه بهابادی یزدی بر عهده دارد.

تمرکز طرح بر گردآوری، تصویربرداری تخصصی، تحلیل محتوایی، و دیجیتال‌سازی اسناد و مکتوبات تولیت عتبه علویّه در فاصلۀ قرون دهم تا سیزدهم هجری قمری (حدود ۱۵۰۰ تا ۱۹۰۰ میلادی) است؛ اسنادی که دربردارنده نظام اداری، مالی، فرهنگی و عمرانی این آستان مبارک از دوره علامه ملاعبدالله یزدی تا عصر شیخ جعفر کاشف‌الغطاءاست.

بر اساس سند مصوب اجرایی، طرح در پنج مرحلۀ عملیاتی پیش خواهد رفت:

۱. شناسایی و فهرست‌برداری مواضع اسناد در ایران، عراق و آرشیو‌های بین‌المللی (استانبول، لندن و دهلی)

۲. مذاکره و عقد تفاهم‌نامه رسمی با مراکز و کتابخانه‌ها برای دسترسی به منابع اصیل

۳. گردآوری فیزیکی و تصویربرداری تخصصی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین حفاظتی

۴. استانداردسازی و ورود داده‌ها در سامانه متادیتا و طراحی بانک اطلاعات دیجیتال سه‌زبانه

۵. تحلیل محتوایی، ترجمه، تدوین دایرةالمعارف اسناد تولیت و انتشار مجموعه مستند تحلیلی

در بخش محتوایی، پژوهش بر سه گروه اصلی از اسناد تمرکز خواهد داشت:

۱- منابع مدیریتی و حکومتی: شامل احکام تولیت، مکاتبات با دولت‌های صفوی، عثمانی و قاجار و فرامین شرعی مرتبط

۲- منابع مالی و وقفی: دفاتر موقوفات، محاسبات درونی عواید و اسناد مربوط به اموال موقوفه

۳- منابع عمرانی و خدماتی: گزارش‌های تعمیر، توسعه صحن‌ها و نگهداری زیرساخت‌های خدماتی.

دبیرخانه بین‌المللی علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی در بیانیه رسمی خود تأکید کرده است: اجرای این طرح «آغاز مرحله‌ای نوین در مستندسازی سازمانی میراث علمی و اداری تولیت‌های شیعی» است و با تحقق آن، نخستین بانک داده دیجیتال اسناد تولیت علوی با معیار‌های بین‌المللی آرشیوی پایه‌گذاری خواهد شد.

این اطلاعیه می‌افزاید: «این طرح، تلاشی است برای پیوند دوباره گذشته و حالِ نظام اداری حوزه نجف؛ خدمتی علمی برای صیانت از حافظه تاریخی مشترک عالمان و متولیان آن دیار کهن و بنایی برای شفافیت مستند در پژوهش‌های آینده درباره تاریخ تشیع و مدیریت آستان‌های مقدس»