توسعه ژن درمانی برای بیماری‌های عصبی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ شرکت‌های داروسازی که در حال بحث در مورد شروع یا عدم توسعه ژن‌درمانی‌های جدید برای بیماری‌های نورودژنراتیو هستند، اکنون توصیه‌های بیشتری از FDA برای کمک به آزمایش‌های بالینی و طراحی کارآزمایی‌های بالینی، از جمله موضوعات دیگر، خواهند داشت. راهنمای نهایی FDA که بر اساس پیش‌نویسی از ژانویه ۲۰۲۱ ساخته شده است، شامل توضیحات جدیدی در مورد توصیه‌های مربوط به استفاده از خطوط سلولی تشکیل‌دهنده تومور، مطالعات مقایسه‌پذیری و طرح‌های متقاطع برای آزمایش‌های بالینی است.

به عنوان مثال، FDA خاطرنشان می‌کند که تحت بخش CMC راهنمای نهایی ۱۶ صفحه ای، "ما توصیه می‌کنیم که حامیان به دقت ویژگی‌های رده‌های سلولی مورد استفاده در ساخت ناقل‌های ویروسی را در نظر بگیرند که ممکن است بر ایمنی محصول نهایی تأثیر بگذارد (مانند وجود توالی‌های تومورزا) و سطح DNA سلول میزبان و اندازه DNA را محدود کنند". پیش از این، پیش‌نویس توصیه می‌کرد که ناقل‌های ژن‌درمانی که برای درمان بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی استفاده می‌شوند، «در رده‌های سلولی تومورزا رشد نکند و در صورت امکان، سطح DNA سلول میزبان باقیمانده، روی کمتر از ۱۰ نانوگرم در دوز تنظیم شود.»

این تغییر در نسخه نهایی به دنبال نظرات سازنده قراردادی سوئیسی Lonza و شرکت‌های بزرگ داروسازی مانند Novartis و Pfizer بود که راهنمایی اولیه را زیر سوال برد. فایزر در بیانیه خود در آوریل ۲۰۲۱ خاطرنشان کرد: «با توجه به شواهد فراوانی که نشان می‌دهد این امر برای تولید AAV امکان‌پذیر نیست، پیشنهاد می‌کنیم متن را تغییر دهید تا تعداد ثابتی حذف شود و حامیان مالی تشویق شوند تا سطح مناسبی را مشخص و توجیه کنند.»

تحت ملاحظات آزمایشات بالینی، راهنمایی نهایی همچنین شامل بخش جدیدی در مورد مدت زمان پیگیری است که در پیش نویس وجود نداشت، با توجه به FDA: طول مدت پیگیری لازم برای ارائه اطلاعات کافی در مورد ایمنی و کارایی محصول GT به بسیاری از جنبه‌های یک محصول GT، از جمله ماندگاری ناقل، ادغام ژنوم، و فعالیت تراریخته و هدف پیگیری بستگی دارد (به عنوان مثال. ایمنی در مقابل دوام اثر بالینی). علاوه بر نظارت بر ایمنی، پیگیری طولانی مدت برای ارزیابی دوام اثر بالینی توصیه می‌شود.

بنا بر مطلب منتشره در وبگاه ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی؛ از نظر تغییرات پیرامون طرح‌های متقاطع، پیش‌نویس توضیح می‌دهد که چگونه، «طرح‌های متقاطع ممکن است در چنین آزمایش‌هایی در نظر گرفته شوند، زمانی که پیشرفت بیماری به وضوح شناسایی شود». اما راهنمایی نهایی بیشتر کمرنگ شده و شامل آن جمله نمی‌شود، به جای آن اشاره می‌کند: در صورت لزوم، طرح‌های متقاطع ممکن است در کارآزمایی‌های همزمان کنترل‌شده نیز در نظر گرفته شوند تا به بیماران گروه کنترل اجازه دهند محصول GT را پس از تکمیل بخش تصادفی و کنترل‌شده، کارآزمایی دریافت کنند. برای اجازه دادن به ارزیابی‌های اثربخشی از پیش تعیین‌شده اضافی، توصیه می‌کنیم که در طول دوره تمدید برچسب باز، بیماران، محققین، پرسنل سایت، و ناظران سایت نسبت به تخصیص گروه درمانی از دوره درمان تصادفی‌شده دور بمانند.