آیا برکناری بولتون به تنهایی کافی است؟!
بعد از برکناری بولتون از مقام مشاور امنیت ملی امریکا، زمزمه مذاکره بین تهران و واشنگتن بار دیگر مطرح شده است. اما براي هر گونه مذاکره اي نه تنها لغو کامل تحريمها کافي نيست بلکه بايد خسارت هاي وارده به ايران جبران شود.

در این راستا طرح پیشنهادی فرانسه مبنی بر ارائه اعتبار 15 میلیارد دلاری برای خرید نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا بار دیگر توجهات را به سوی خود جلب کرده است و مقامات دولتی ایران لغو تحریم ها و بازگشت به برجام را پیش شرط هرنوع گفتگو اعلام کرده اند.
اما سوال این است که آیا تامین این شروط برای باز شدن باب مذاکره کافی است؟! پس در این صورت تکلیف این همه خسارات مادی و معنوی که بر ایران در این مدت وارد شده چه می شود؟ اگر بنا باشد اقدامات ضد انسانی که در مغایرت با همه اصول و قوانین بین المللی حاکم بر جامعه بین المللی علیه مردم و دولت ایران در این مدت اعمال شده است بی پاسخ بماند در این صورت باز هیچ تضمینی برای پیشگیری از تکرار برخورد مشابه از طرف مقابل وجود نخواهد داشت.
زیرا الان منافع حزب حاکم و شخص ترامپ ایجاب می کند که به هر طریق ممکن ولو در حد عکس یادگاری با مقامات ایران دیدار داشته باشد تا بتواند از آن برای جبران عقب ماندگی های انتخاباتی خود استفاده کند.
حال سوال این است که اگر این نیاز ترامپ به فرض تامین شود و یا در داخل امریکا اوضاع به شکل دیگری رقم بخورد آیا باز تضمینی برای جلوگیری از تکرار اقدامات خصومت آمیز گذشته وجود خواهد داشت؟! بر این اساس به نظر می رسد که طرح پیشنهادی فرانسه و یا شروط ایران درباره برچیدن تحریم ها برای هر نوع مذاکره و گفتگو هرچند لازم است اما به هیچ وجه کافی نیست و باید جبران خسارات وارده نیز به عنوان یک مطالبه عمومی در اولویت قرار گیرد.
هرچند مردم و دولت ایران با موفقیت و سربلندی توانستند از پیچ بسیار سخت تحریم ها عبور کنند که خیلی از دولت ها و ملت ها نتوانسته اند از پس آن بر آیند که این خود پیروزی بزرگی محسوب می شود اما نباید از این واقعیت غافل شد که این پیروزی و مقاومت بسیار پر هزینه بوده و خسارات زیادی بر دولت و مردم ایران و بخصوص بر اقشار آسیب پذیر جامعه وارد ساخته و چه بسا عده ای نیز جان خود را در این راه از دست داده اند.
لذا همچنانکه در جنگ نظامی طرف متجاوز باید غرامت پرداخت کند تا هم جبران خسارات وارده را بکند و هم اینکه دیگر به فکر تجاوز نیفتد در جنگ اقتصادی نیز قاعدتا باید یک چنین سازوکاری وجود داشته باشد که جنبه پیشگیرانه داشته باشد و یا حداقل سازوکارهای موجود با جدیت عملی و اجرایی شود.
البته تامین یک چنین سازوکار پیشگیرانه یک نیاز جهانی است که در سطح بین المللی باید درباره آن چاره اندیشی شود اما آنچه که به ایران مربوط می شود این است که بر همگان آشکار و مبرهن است که این طرف امریکایی بود که به طور یکجانبه از توافق هسته ای با ایران خارج شد و تعهدات خود را زیر پاگذاشت و از این طریق خسارت زیادی بر ایران وارد کرد که اکنون باید جبران شود و برکناری یک مهره سوخته همچون بولتون به تنهایی دردی را دوا نمی کند .
-------------------------------------------
احمد کاظم زاده