جهادی از جنس دانشجویی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، او تقریبا لاغر اندام و اهل شهرستان شبستر است که لباس کارگری تنش کرده و با دقت شن و ماسه و آب و سیمان را در یک اتاق کوچک مخلوط می کند تا ملاتی درست کند که برای کف سازی لازم داشت.
می پرسم دانشجوی جامعه شناسی را چه به بنایی ؟ اصلا بلد هستی؟ با خنده می گوید: همه این سوال را می کنند اما من تنها نیستم، با دوستم که مهندسی عمران خوانده کار می کنم. او نسبتهای مخلوط ملات و کاربرد مواد را بلد است و کنار هم می توانیم کار را جلو ببریم .
البته فقط این دو دوست نبودند که در آن روستا کار می کردند . 4 دانشجوی دیگر هم کنارشان بودند که هدفشان یکی بود . می خواستند هر آنچه در توان دارند بگذارند تا یک قدم بردارند. قدمی برای آبادی روستایی محروم که با خانه خودشان نزدیک به 4 ساعت فاصله داشت ...

همتی برای آبادی
روستای طالب کندی یکی از کم برخوردارترین روستاهای شهرستان چاراویماق است .
شهرستانی در جنوب شرقی آذربایجان شرقی که نسبت به سایر شهرستانهای استان ، شرایط اقتصادی چندان مطلوبی ندارد.
در این روستا 32 خانوار ساکن هستند که کارشان کشاورزی دیم و دامپروری است . نه کارخانه بزرگی در منطقه هست که جوانان فعالیت کنند و نه مشاغل مناسب دیگری وجود دارد که درآمد مردم را افزایش دهد و این یعنی اغلب اهالی ترجیح می دهند مهاجرت کرده و به رسم همیشه در شهرهای بزرگتر به یک زندگی حاشیه ای بسنده کنند .
به این امید که شاید روزی وضعشان بهتر شود . اما تقریبا هیچ وقت نمی شود.
میلاد پسری از اهالی همین روستا تا خودروی ما را دید به استقبال ما آمد . می پرسم کلاس چندمی ؟ می گوید : هفتم را تمام کرده ام . امسال هشتم هستم . اما اینجا درس نمی خوانم.به شهر می روم.مدرسه روستا تا پایه ششم است.
از او سراغ مدرسه را می گیرم. به بالای تپه ای هدایتمان می کند . یک ساختمان کوچک را می بینیم با در و پنجره هایی که بیشترشان شکسته است . وارد که می شویم دیوارهای رنگ و رو رفته و کاشی های یک خط در میان کف کلاسها خودنمایی می کنند. اینجا 5 جوان مشغول کار هستند.
احمد دانشجوی مهندسی مکانیک است. سخت مشغول سمباده کشی پنجره ها است. کنار پنجره می ایستم . تار عنکبوتی در قاب شیشه شکسته ای است که که تکه هایش را با گچ کنار هم نگه داشته اند! وقتی از آن به آبادی نگاه می کنم ، تصویر واضحی ندارم.
احمد می گوید : آمده ایم همین ها را درست کنیم. اینجا مدرسه است . اولین خانه امید بچه های روستا. نباید وضعش اینطوری بماند.
با خودم می گویم وقتی رنگ امید به این مدرسه زده شود، کودکان از پنجره نور روشن آینده را می بینند ...

ارتقای فرهنگ ، ایجاد انگیزه
جابر اهل تبریز است و به قول خودش اگر الان خانه بود ، کلی خوش به حالش بود ... اما حالا حتی آب هم برای استحمام روزانه ندارند.
اینترنت که نیست و برای تماس با خانواده هم باید به آن سوی جاده بروند تا گوشی همراهشان خط بدهد . می پرسم :سختتان نیست؟ حداقل 10 روز باید اینجا مستقر باشید.
می گوید : مدیریت جهادی راباید یاد بگیریم. این را یک تمرین حساب می کنیم.همراه دوستش به یک کلاس اشاره می کند که 6 مترمربع بیشتر مساحت ندارد. در ظاهر اتاق معلم روستاست که فعلا استراحتگاه این 6 نفر شده است.
یکی می گوید : بالاخره هوا گرم است.مشکلی نیست .همه مان شبها بیرون می خوابیم.
با پدر یکی از دختران مدرسه صحبت می کنم. توضیح می دهد که 11 دختر و 2 پسر دانش آموز همین مدرسه 3 کلاسه هستند و تنها یک سرباز معلم دارند که چندپایه تدریس می کند . سربازی او هم تمام شده و مشکل استخدام دارد به همین دلیل در سال تحصیلی جدید دوباره باید بچه ها با یک معلم جدید درس بخوانند.
در سالن وسط مدرسه 3 نفر مشغول درست کردن رنگ برای نقاشی دیوارها هستند.یکی را حاجی صدا می کنند. متوجه می شوم طلبه است.لباس روحانیت را روی تختی گذاشته و همراه دانشجویان کار می کند. البته تا ظهر.
حاج سعید می گوید: من مسئول کارگروه فرهنگی اردوی جهادی هستم. کار ما از اذان ظهر آغاز می شود. همراه او به مرکز روستا می رویم. کنار مسجد بچه ها منتظرش هستند. نوجوانی اذان می گوید و همه به نماز جماعت می ایستند.تصویری دیدنی خلق می شود. دانشجویان جهادگر در یک ردیف و دختر بچه ها و پسرهای روستا در صفهای دیگر پشت سر حاج سعید به عبادت مشغول می شوند.
دعای فرج امام زمان (عج) می خوانند و سپس دوره می نشینند پای برنامه های 2 طلبه جوان دیگر.از آموزش قرآن تا خواندن شعر و سرود در این جمع شنیده می شود.
طلبه ها می گویند این بچه ها کمبودهای فراوانی دارند. از نبود امکانات آموزشی تا بی بهره ماندن از برنامه های پرورشی.به قدری خجالتی هستند که اعتماد به نفس خود را از دست داده اند. دلیلش هم محیط کوچک و بدون معلم و روحانی روستاست.
لیلا دختری است که انگار سر و زبان دارتر از بقیه است. می گوید : امسال کلاس سوم می روم . اما مدرسه تا پایه ششم بیشتر ندارد. برای ادامه تحصیل باید به قره آغاج مرکز شهرستان برویم.
می پرسم به زحمتش می ارزد؟ با خنده قشنگی می گوید : بله. البته . من می خواهم دندان پزشک بشوم.

قدم به قدم در مسیر محرومیت زدایی
گروهی از دانشجویان بعد از نماز آماده رفتن به محل کار می شوند.
می پرسم : چه چیزی باعث می شود این همه راه بیایید و این قدر فشرده کارهای اجرایی بکنید؟
عباس جواب می دهد : اگر ما با آسایش در حال تحصیل هستیم بخش مهمی حاصل زحمات همین روستائیان است. نباید نسبت به محرومیت آنها بی تفاوت باشیم. ما می آییم تا جریانی ایجاد کنیم که جوانان وارد میدان شوند . این مطالبه رهبر معظم انقلاب است.
جوانی در بین آنها با لباس سفید دام پزشکان توجهم را جلب می کند. با او همراه می شوم. دانشجوی سال آخر علوم دامی است و آن طور که معلوم است قبل از آمدن به روستا، در بسیج دانشجویی با دوستانش محل را شناسایی کرده اند و نیازها را می دانند.
او و هم کلاسی اش با یک دستگاه سیار سمپاشی مشغول ضدعفونی کردن محل نگهداری احشام هستند.
پیرمردی جلو می آید و گلایه می کند انگار همه چیز دیرتر به ما می رسد.لوله کشی گاز که نداریم. تلفن هم خط نمی دهد با بچه هایم در شهر صحبت کنم. 150 راس گوسفند داشتم که در طول چندماه 50 راس آنها تلف شده است . من نه سواد دارم نه پول برای خرید دارو و درمان این زبان بسته ها.خدا خیرشان بدهد این جوانها رایگان سمپاشی کردند.
روستایی دیگر
از این روستا خداحافظی می کنیم و چند کیلومتر آن طرف تر به روستای اسلام آباد می رویم. آقای کیانی مسئول تیم دانشجویانی است که همگی در دانشگاه فنی و حرفه ای مهندسی عمران می خوانند.
به استقبال ما می آید. جایی که می خواهند آبادی را پله پله بسازند. برایشان فرقی نمی کند مسجد روستا را مرمت کنند یا خانه بهداشت بسازند.
حمید اهل تاکستان است. می گویم شما چه عجب اینجا در روستای استانی دیگر؟ با جدیت می گوید: همه مردم کشور خویشاوند من هستند.
تازه در تبریز درس می خوانم. این مردم به گردنم حق دارند. می خواهم کمی ادای دین کنم.
اینجا فضا کاملا جهادی شده . عکس شهدا روی دیوارهای رنگ شده است . با جملاتی طلایی که انگیزه دانشجویان را دوچندان می کند. جوانی شعرهای انقلابی زمزمه می کند. یکی می گوید: الگوی ما باید شهید تهرانی مقدم باشد که معتقد بود تنها انسانهای ضعیف به اندازه امکاناتشان کار می کنند . ما با همین اندازه که در چنته داریم می آییم. اگر بقیه هم هر قدر که در توان دارند دریغ نکنند، کارهای بزرگی به ثمر می رسد.
این گروه 18 نفری تمام کارهای گچ کاری ، کاشی کاری ، رنگ کاری، فرزکاری ، سیم کشی و سفت کاری را خودشان با مهارتهایی که دارند انجام می دهند. به قدری دقیق هستند که حتی نقشه ها را تهیه کرده و آورده اند.
سرهنگ اسکندری ، مسئول بسیج سازندگی سپاه عاشورا می گوید : امسال در تابستان 100 گروه دانشجویی در قالب اردوهای جهادی به مناطق محروم که غالبا در شهرستانهای چاراویماق ، هوراند ، ورزقان و جلفا هستند عازم شده اند و قرار است برنامه های عمرانی ، بهداشتی و درمانی ، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی اجرا کنند.
او ادامه می دهد : در بیانیه گام دوم ، مخاطب اصلی رهبر معظم انقلاب جوانها هستند.جوانان انقلابی و جهادگر.
در اردوهای جهادی همه پای کار هستند.در برخی روستاها که از قبل شناسایی شده قرار است واکسیناسیون دامها انجام شود.
گروهی تا پایان شهریور مشغول لوله گذاری شبکه آبیاری می شوند و جمعی از دانشجویان کشاورزی می خواهند اصلاح الگوی کشت را در مناطق کم آب محقق کنند. عده ای در صدد فعال سازی معادن راکد هستند و گروهی راه اندازی واحدهای کوچک تولیدی را در نظر دارند.
نعیمه دانشجوی سال آخر دندان پزشکی است که در هوراند فعالیت جهادی می کند. با شور و شعف خاصی می گوید : لذت خدمت رسانی را تجربه کردیم. در طول 3 روز 80 مراجعه کننده داشتیم که با مشکلات دهان و دندان درگیر بودند. برای برخی عفونتها دارو تجویز شده و در مواردی هم ترمیم موضعی یا عصب کشی دندان داشتیم.در صورتی که مشکل خاصی بود با یک برگه به متخصص معرفی کرده ایم.
یاد پیرزن روستایی می افتم که در خانه بهداشت آغچه کند دیدیم. می گفت : چشمانم سو و پاهایم توان ندارند. دیگر امیدم قطع شده بود. اگر این جوانان نمی آمدند طاقت رفتن به دکتر قلب را نداشتم. خدا حفظشان کند. به دادم رسیدند.
سید محمود مسئول گروه است . می گوید : شاید یک وجه این اردوها ساختن و آباد کردن و یا درمان درد مردم باشد اما وجه مهم دیگرش خودسازی است و تربیت نیروهای تراز انقلاب . این فرصتها تکرار شدنی نیست . حالا که نصیب ما شده باید از ثمرات ماندگارش بهره مند شویم. باید محرومیت را از نزدیک لمس کنیم.کم و کاستی که در طول این سالها بوده را ببینیم تا در آینده تکرار نکنیم .

جوانان ، امیدهای فردای بهتر
قرار است گروه 50 نفری از دانشجویان دانشگاه تبریز راهی مناطق محروم شوند . هنگام بدرقه آنها به گروهی دیگر از دانشجویان که کنار ساختمان یکی از دانشکده ها مشغول گفتگو هستند نزدیک می شوم . سرشار از انرژی هستند و در جنب و جوش تابستانی . سهیل جلوتر می آید و می گوید موضوع چیست؟ پاسخ می دهم برنامه تابستانی شما.
دوستش فوری می گوید : معلوم است امتحانات که تمام شد می رویم سراغ ورزش . شاید هم چند نرم افزار تخصصی یاد بگیریم . بالاخره باید از الان دنبال کار باشیم.
دیگری از دغدغه کنکور کارشناسی ارشد می گوید. یکی هم آرام می گوید: برنامه سفر داریم. همه خانواده منتظر پایان ترم من بودند.
می پرسم اهداف مختلف شما جایگاه خود را دارد اما به نظرتان یک دانشجو چقدر در اصلاح امور کشور نقش دارد؟
یکی می گوید : به همان اندازه که به او میدان عمل بدهند ... به هر حال مسئولان باید برنامه ای داشته باشند.
از دیدگاه این گروه از دانشجویان ، این جامعه است که باید جوانان را باور کند . آن وقت آنها هم قدمهای موثری برای بهبود شرایط بر می دارند.
دوباره به سمت اتوبوس اردوی جهادی بر می گردم و به این فکر می کنم چرا میدان عمل را خود جوانان نسازند ؟ همین گروههایی که می روند مگر چه چیزی بیشتر از بقیه دارند ؟ جز همت و همدلی .

گزارش مکتوب : مهین انتظار