قطار شهری کرج؛پروژه ای ناتمام اما امیدبخش

شـهر کرج كه در سال ۱۳۳۵ با ۱۴۰۰۰ نفر جمعيت در حقيقت شهركي كوچك و مصفا و داراي زيرساخت هاي ساده ولي متناسب با نياز خود بود ناگهان به گونه اي انفجار آميز به شهري متراكم و پرجمعيت مبدل شد؛ به نحوي كه هم اكنون با جمعيتي حدود ۱٫۴۰۰٫۰۰۰ نفر كه كماكان نيز در حال افزايش است یکی از پرجمعیت ترین شهرهای کشور محسوب می شود. انتظار مي رود جمعیت کرج در سال ۱۴۰۴ به ۲٫۲۰۰٫۰۰۰ نفر برسد.
جمعیت کرج در حالی با چنین سرعت اعجاب انگيزي در حال افزایش است که راهها و خیابانهای این کلانشهر توان تحمل بار ترافیکی متناسب را ندارد و راههای کنونی جوابگوي تعدد فزآينده مسافران نیست و این مشکل در آینده ای نه چندان دور مضاعف خواهد شد.

 توسعه قطار شهری؛ بهترین راهکار حل مسئله
کمبود زيرساخت هاي شهري، ناکافی بودن معابر براي جابجائي و تردد شهروندان بدلیل گرانی زمین برای تعریض معابر و عوامل محدود كننده ای چون رشته كوه هاي البرز در شمال، اتوبان تهران- قزوين در جنوب و رودخانه كرج در شرق از جمله عواملی است که مسئولان شهری کرج را به سمت توسعه قطار شهری به عنوان بهترین انتخاب مشتاق کرده است.
براساس مطالعات انجام شده معيار ضرورت استفاده از قطار شهري وجود حداقل ۱۰۰۰۰ مسافر در جهت غالب در ساعت اوج ترافيك است و در افق طرح در برخي مسيرهای موجود در کرج، اين ميزان به بيش از ۱۵۰۰۰ و حتي ۳۰۰۰۰ نفر مسافر در جهت غالب در ساعت اوج خواهد رسيد كه اجراي اين طرح علاوه بر كاهش ترافيك و آلودگي هوا، افزايش بازدهي روحي شهروندان و نظم در رفت و آمد و آثار اقتصادي فراواني را به شرح ذيل بدنبال خواهد داشت:
1. كاهش 40 درصدی زمان تردد
2. كاهش 60 درصدی مصرف بنزين
3. كاهش 50 درصدی مصرف گازوييل
4. و كاهش 35 درصدی هزينه هاي فوت، جرح و تصادفات
پروژه ای که عملیات احداث خط 2 آن به طول 27 کیلومتر از سال 85 بین کمالشهر کرج و شهرستان شهریار آغاز شده بود و برای تکمیل آن به گفته مدیرعامل شرکت پیمانکار اجرای پروژه، به حدود پنج هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز بود و قرار بود در سال 90 به بهره برداری برسد، اما به علت کمبود اعتبار و اختلاف بین کار فرما و شرکت پیمانکاری سرعت اجرای پروژه کند شد و در سه سال گذشته با بالا رفتن اختلافات پیشرفت فیزیکی چندانی پیدا نکرد.

 پروژه قطار شهری‌ کرج با این منابع مالی به پایان نمی‌رسد!
برآورد پنج هزار میلیارد تومانی پروژه باعث شد که مدیر عامل شرکت سابیر که اجرای پروژه را به عهده دارد مهر امسال اعلام کند که با منابع مالی در نظرگرفته شده، نباید امیدی به بهره‌برداری قطار شهری‌کرج داشته باشیم.
سجادی اما در همان زمان اظهار امیدواری کرد که استفاده از فاینانس خارجی معتبر و استفاده از منابع دولتی و بانکها می تواند به پیشرفت پروژه کمک کند.
معاون امور عمرانی استانداری البرز اما چندی پیش اعلام کرد که ۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار از محل سفر ریاست جمهوری برای قطار شهری کرج مصوب شد اما این اعتبارات سال گذشته تخصیص پیدا نکرد.
ارتقایی با بیان اینکه 5 ایستگاه قطار شهری کرج در اولویت تکمیل است گفت: 28 میلیارد تومان بودجه امسال اعتبار سفر ریاست جمهوری برای قطار شهری کرج است که سعی داریم تا پایان سال 96 با فعالیت مجدد این پروژه تا 50 الی 60 میلیارد تومان از محل این اعتبار برای قطار شهری کرج را دریافت کنیم.
وی با تاکید بر اینکه از 700 میلیارد تومان پرداختی تاکنون برای احداث قطار شهری کرج، 200 میلیارد تومان توسط شهرداری کرج و 500 میلیارد تومان دیگر را دولت پرداخت کرده است، گفت: شهرداری کرج برای تکمیل پروژه مصمم است که بودجه بیشتری را اختصاص دهد؛ دولت هم برای تکمیل این پروژه کمک می‌کند.

 جذب اعتبار از محل فاینانس خارجی
معاون مالی و اقتصادی شهرداری کرج اما در اسفند سال جاری از اختصاص 1300 میلیارد تومان اعتبار از محل فاینانس خارجی برای تکمیل فاز اول خط 2 متروی کرج خبر داد.
کردی در پنجمین نشست کار گروه تأمین منابع مالی خط 2 متروی کرج اعلام کرد: با اختصاص این اعتبار فاز یک خط 2 قطار شهری کرج به طول 6 کیلومتر در 2 سال آینده تکمیل و به بهره برداری می رسد.
وی گفت: این اعتبار از طریق فاینانس کشور چین برای ساخت فاز اول خط 2 متروی کرج تامین شده است
کردی مبادله موافقت نامه با شرکت چینی سیتیک به میزان 310 میلیون دلار معادل 1300 میلیارد تومان، انتخاب بانک صنعت و معدن به عنوان بانک عامل و تأیید قرارداد توسط این بانک، دریافت مجوز ماده 62 از سازمان مدیریت برنامه و بودجه کشور برای 50 درصد هزینه قرارداد از سهم دولت، مذاکره در خصوص رهن املاک شهرداری برای تضمین 50 درصد سهم شهرداری و همچنین دریافت مجوز فاینانس طرح از شورای اقتصاد کشور را از جمله اقدامات مثبتی دانست که تاکنون انجام شده است.
در مجموع خط 2 قطار شهری کرج دارای 27 ایستگاه است که تا کنون ساخت و تکمیل 13 ایستگاه در دست انجام قرار گرفته است و از کل این پروژه 15 کیلومتر تونل بین میدان دانشگاه حصارک تا میدان شهید سلطانی کرج حفاری شده است. تاکنون بیش از 7 هزار میلیارد ریال برای این پروژه هزینه شده است.
محمدرضا تقوی پور