۸۰ درصد گرد و غبار ایران منشاء خارجی دارد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما،  به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، آقای روحانی روز دوشنبه در همایش بین‌المللی "مقابله با گرد و غبار: چالش‌ها و راه‌حل‌های عملی" که با حضور مسئولان و نمایندگان سازمان ملل متحد، وزرا و نمایندگان 43 کشور و مقامات و مسئولان داخلی در سالن اجلاس سران برگزار شد، گفت: دولت یازدهم، دولت محیط زیست بود و اولین تصمیم آن احیای دریاچه ارومیه بود.

رئیس جمهور با ابراز امیدواری برای نتایج مفید این همایش به منظور مقابله با گرد و غبار تصریح کرد: برای آنکه بتوانیم با این معضل به خوبی مواجه شویم و خطرهای آن را مهار کنیم، به برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های گسترده منطقه‌ای و بین‌المللی نیازمندیم.

آقای روحانی تأکید کرد: یکی از اولویت‌های دولت یازدهم مسئله محیط زیست بود و حتی دولت یازدهم به نام دولت محیط زیست، شناخته می‌شود و اولین تصمیم ما در دولت یازدهم تصمیمی زیست محیطی و اولین مصوبه در دولت درباره احیای دریاچه ارومیه بود.
رئیس‌ جمهور افزود: اگر اقدام دولت در راستای احیای دریاچه ارومیه نبود، امروز در غرب کشور نه تنها با طوفان گرد و غبار و شن، بلکه با طوفان ریزگردهای نمک مواجه بودیم و حدود 14 میلیون نفر از مردم ایران که در استان‌های غربی کشور زندگی می‌کنند، ناچار به مهاجرت از این مناطق بودند.

آقای روحانی خاطرنشان کرد: تثبیت دریاچه ارومیه یکی از افتخارات مهم دولت یازدهم و یک الگوی بااهمیت زیست محیطی برای منطقه و جهان است.

رئیس‌ جمهور با طرح این سوال که چرا در کشور با معضل دریاچه ارومیه مواجه شدیم، گفت: تغییر در شرایط آب و هوایی و کاهش نزولات آسمانی به درستی از عوامل ایجاد این مشکل است، اما عدم مدیریت صحیح در مورد منابع آب، کشت بی‌رویه و افقی و توسعه آن و عدم در نظر گرفتن حق‌آبه دریاچه‌ها و تالاب‌ها از عواملی بود که باعث شد دریاچه ارومیه به شرایطی برسد که تا سال 95 قرار بود به طور کامل خشک شود و ما با گرد و غبار و طوفان نمکی مواجه بودیم که زندگی و کشاورزی ما را به طور کامل تهدید می‌کرد.
آقای روحانی افزود: دولت یازدهم در راستای حفاظت از محیط زیست اقدامات گسترده دیگری نیز انجام داده که از جمله آن احیای تالاب هورالعظیم است و امروز به واسطه این اقدامات بیش از 80 درصد سطح این تالاب را آب فراگرفته است.
رئیس‌ جمهور با اشاره به تصمیمات و اقدامات دولت درباره احیای دیگر تالاب‌ها در کشور از جمله تالاب هامون، گفت: این اقدامات نه به معنای آن است که تلاش‌های ملی ما در راستای احیای‌ محیط زیست کافی بوده است، اما در حد توان و اعتبارات خود توانسته‌ایم اقدامات ارزشمندی را در طول 4 سال به انجام برسانیم که این اقدام ها ادامه می یابد و تکمیل خواهد شد.

آقای روحانی ادامه داد: قرار ما بر این بود که برای احیای دریاچه ارومیه بیش از 3000 میلیارد تومان مصرف شود و این اعتبار در نظر گرفته شد، اما عملاً تا پایان سال 95 حدود 2000 میلیارد تومان هزینه شد.

رئیس‌ جمهور تأکید کرد: مردم می‌توانند به آینده دریاچه ارومیه امیدوار باشند و دولت یازدهم در این راستا اقدامات خود را تکمیل خواهد کرد. همچنین درمورد هورالعظیم در استان خوزستان و دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان نیز باید اقداماتی انجام شود که در این راستا نیز تلاش خواهیم کرد.

آقای روحانی در ادامه خاطرنشان کرد: با اینکه برخی از منشأ طوفان‌های گرد و غبار کشورمان  داخلی است و حدود 2 میلیون هکتار از بیابان‌های ایران می‌توانند منشأ گرد و غبار باشند و گاهی هم هست، اما منشأ خارجی گرد و غبار ایران با منشأ داخلی آن قابل قیاس نیست به نحوی که 20 درصد گرد و غبار کشورمان داخلی و منشأ 80 درصد آن خارجی است.

رئیس‌ جمهور افزود: کشورهای عراق، اردن، کویت، سوریه، عربستان، پاکستان، افغانستان و ترکمنستان جزو کشورهایی هستند که در منطقه ما منشأ گرد و غبار هستند که به داخل ایران سرازیر می‌شود و گاهی در طول 24 ساعت، 8 میلیون مترمکعب خاک با طوفان گرد و غبار جابه‌جا می‌شود و این به معنای آثاری است که می‌تواند در زندگی،‌سلامت، کشاورزی و باغ های مردم و محیط زیست کشورمان داشته باشد.

رئیس‌ جمهور افزود: اگر دریاچه هامون با ظرفیت 15 میلیارد مترمکعب آب می‌توانست بادهای 130 روزه سیستان و بلوچستان را مهار کند، امروز خشک شدن این دریاچه می‌تواند به معضل بزرگی برای مردم تبدیل شود.

آقای روحانی با طرح این سوال که راه چاره برای مهار کردن گرد و غبار چیست، اظهار داشت: امروز موضوع گرد و غبار همانند بسیاری از مسائل زیست محیطی از حد مسائل ملی فراتر رفته و جنبه منطقه‌ای و بعضاً جهانی یافته است و غرب و شرق آسیا و شمال افریقا و در بسیاری از مناطق دیگر جهان این پدیده مردم را در رنج و مشکل قرار داده است.

رئیس‌ جمهور تصریح کرد: بدون تردید معضل گرد و غبار راه چاره دارد که برخی از آنها سلبی و برخی ایجابی است.

آقای روحانی اضافه کرد: احداث سد و بندها بدون مطالعه کافی و در نظر گرفتن آثار زیست محیطی آن می‌تواند برای آینده منطقه خطرناک باشد، لذا باید بسیاری از این گونه فعالیت‌ها متوقف شود.

رئیس‌ جمهور گفت: اینکه در منطقه ما کشوری طرح احداث 22 سد را در برنامه خود دارد، می‌تواند تأثیرات بسیار مخربی بر رودخانه دجله و فرات داشته باشد و در سایه آن کشور عراق و ایران و بسیاری از کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. لذا نمی‌توان در برابر آثار مخرب آن بی‌تفاوت بود و از این‌رو هم کشورهای منطقه و هم سازمان‌های بین‌المللی در این زمینه مسئولیت دارند.

آقای روحانی با تأکید بر اینکه نمی‌توان به آنچه محیط زیست را تخریب می‌کند، بی‌‌اعتنا بود، خاطرنشان کرد: احداث سد و بندهای متعدد در شمال و جنوب افغانستان می‌تواند استان‌های خراسان و سیستان و بلوچستان را تحت تأثیر قرار دهد و اگر دریاچه هامون به طور کامل خشک شود، نه تنها از گرد و غبار آن استان‌های شرقی ایران در رنج خواهند بود، بلکه مردم افغانستان هم در رنج خواهند بود و چنانچه برای مهار کردن طوفان‌های شن چاره‌اندیشی نشود مردم کشورهای منطقه چه بسا ناچار به مهاجرت خواهند شد و کانون‌های تمدن بشری در منطقه و کشاورزی و زندگی مردم متوقف می شود و از بین خواهد رفت لذا همگان در برابر این تهدید خطرناک مسئولیت منطقه‌ای و بین‌المللی دارند.

رئیس‌ جمهور خاطرنشان کرد: نمی‌توانیم بدون همکاری با کشورهای همسایه، منطقه و جهان بر معضل بزرگ گرد و غبار پیروز شویم.

رئیس‌ جمهور تصریح کرد: امروز باید به فکر منطقه قوی و قوی‌تر باشیم و باید رقابت‌های مخرب و نابجا را کنار گذاشت شعله جنگ‌ها و رقابت‌های منطقه‌ای نه تنها در دنیای سیاست مخرب است بلکه طبیعت را نیز تحت تأثیر قرار می دهد و گرد و غبار را هم فراگیر خواهد کرد.

آقای روحانی خاطرنشان کرد: اگر داعش و بقیه گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه به تخریب ساختمان‌ها، مزارع و کشتن انسان‌های بی‌گناه می‌پردازند در این صورت کشاورزی آباد منطقه به بیابان تبدیل خواهد شد که از گرد و غبار آن مردم منطقه دچار رنج و مشکل خواهند شد.

رئیس‌ جمهور گفت: تروریزم به عنوان یک معضل در منطقه محسوب می‌شود و به عنوان یک میکروب مسری است که همه منطقه را فرا می‌گیرد، لذا هر قدرت و ابرقدرتی که تصور کند، که تروریسم می‌تواند به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف منطقه‌ای و جهانی‌اش باشد، کاملاً در اشتباه است و تروریزم به عنوان یک معضل دامن همه را فرا خواهد گرفت، مگر آنکه همه دست به دست هم دهیم و این معضل بزرگ را ریشه‌کن سازیم.

آقای روحانی تصریح کرد: هیچ سیاستی در منطقه و خاورمیانه به جز سیاست برد – برد موفق نخواهد بود و اگر کسی تصور کند تنها می‌تواند منافع خود را با ضایع کردن منافع دیگران تأمین کند، در اشتباه است ولو این کشور، امریکا باشد.

رئیس‌ جمهور افزود: در دنیای امروز هر کشوری که تصور کند که می‌تواند به منافع سایر کشورها صدمه بزند و در مقابل منافع خود را محفوظ دارد در خطاست.

آقای روحانی تصریح کرد: امروز عصر دیوارکشی‌ها در جهان پایان یافته است و اگر رهبران برخی تازه به دوران رسیده‌ها به فکر دیوارکشی افتاده‌اند بدانند که امروز دوران دست به دست هم دادن است نه قطع دست‌ها و دوران در کنار هم قرار گرفتن است نه فاصله گرفتن و باید با احترام به حقوق دیگران، حقوق ملت خود را حفظ کنیم نه اینکه تصور شود که با تهدید دیگران می‌توان حقوق خود را حفظ کرد و در این مسیر اگر عربستان و یا امریکا چنین تصوری دارند در اشتباه هستند و البته در این راستا از رژیم صهیونیستی نام نمی‌برم، چرا که تمامیت آن بر مبنای اشتباه، خطا، اشغال و تجاوزگری است.

رئیس‌ جمهور گفت: تنها راه برای زندگی مسالمت‌آمیز در غرب آسیا و تمام جهان اتخاذ سیاست برد – برد است و باید همه دست به دست هم و کنار یکدیگر قرار بگیریم.

آقای روحانی افزود: در مسائل محیط زیستی هم باید از سیاست برد – برد استفاده کنیم و باید دنبال اقداماتی باشیم که به واسطه آن هم ایران، هم ترکیه و هم عراق سود ببرند و نمی‌توان به گونه‌ای حرکت کرد که تنها یک کشور از سرچشمه‌های آب، منتفع شود و تصور کند که می‌تواند با اقدامات خود، آینده مطمئنی را برای مردم کشورش تأمین کند.

رئیس‌ جمهور افزود: ما امروز راهی نداریم جز اینکه همدیگر را یاری کنیم.
آقای روحانی خاطرنشان کرد: در جمهوری اسلامی ایران بیش از هفت و نیم میلیون هکتار از بیابان‌ها، کنترل و عملیات بیابان‌زدایی انجام شده است، اما همچنان بیش از 2 میلیون هکتار به خاطر اینکه به عنوان منشأ گرد و غبار محسوب می‌شوند، برای ما خطرناک هستند و همچنین بسیاری از سرزمین‌هایی که در کشورهای همسایه و حاشیه ما قرار دارند.

رئیس‌ جمهور اظهار داشت: دولت جمهوری اسلامی ایران، اقدامات لازم درون‌ سرزمینی را ضروری می داند و این راه را با احیای دریاچه‌ها، تالاب‌ها، مهار کردن بیابان‌ها، جلوگیری از بیابان‌زایی با کشت نهال و مالش پاشی و با حق‌آبه‌ای که برای دریاچه‌ها و تالاب‌ها قائل است، ادامه خواهد داد، اما در عین حال باید کشورهای منطقه در کنار هم باشند و به یکدیگر کمک کنیم.

آقای روحانی با اشاره به اینکه تاکنون مذاکرات و گفتگوهایی با عراق، افغانستان و ترکمنستان درباره مسائل مرتبط با محیط زیست صورت گرفته است، گفت: باید در سایه گفتگو و مذاکره بتوانیم به طرح‌های مشترک و نتایجی دست پیدا کنیم که به نفع کل منطقه باشد و در این راه باید همه احساس کنیم که اعضای یک خانواده‌ایم و برای هم تلاش می‌کنیم.

رئیس‌ جمهور با اشاره به اینکه اگر مردم عراق هم دچار مشکلات زیست محیطی باشند، ناچار به مهاجرت می‌شوند، گفت: بر اثر مهاجرت شهرهای نزدیک مرزهای دو کشور، ویران می شود و به تجارت و روابط مردم آسیب خواهد رسید و ضرر این مهاجرت‌ها، شامل حال ما نیز خواهد شد.

آقای روحانی تأکید کرد: باید به فکر دیگران باشیم و بدانیم معضل زیست محیطی یک مشکل فراملی و فرامنطقه‌ای است.

 

در این همایش سه روزه که وزرای نیرو و امور خارجه و رئیس سازمان محیط زیست و رئیس سازمان جنگل ها و مراتع و وزرا و نمایندگان بیش از 31 کشور حضور دارند علاوه بر تبادل تجربیات راهکارهای حقوقی، فنی و مالی مقابله با گرد و غبار بررسی می شود.

این اجلاس بین المللی دو جلسه با حضور وزرا و چهار جلسه تخصصی خواهد داشت که در آن موضوعات مختلف هزینه های اقتصادی و تأثیرات اجتماعی، سنجش پیش بینی و پایش منابع گرد و غبار، مدیریت و هدایت منابع نوآوری در روش های کنترل و سیاست گذاری و پاسخ های جهانی با رویکردهای متقابل برگزار خواهد شد.