راه‌اندازی بانک سفال ایران در دانشگاه تهران

‌رئیس مؤسسه باستان شناسی دانشگاه تهران در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ گفت: این نمونه سفال‌ها بیش از نیم میلیون قطعه و از دوره پیدایش سفال در حدود 9500  سال پیش تا دوره قاجار است که تقریباً از همه سفال‌ها نمونه‌های شناسنامه‌دار وجود دارد.

دکتر حسن طلایی با بیان اینکه بخشی از این سفال‌ها از بررسی سطحی تپه‌ها جمع‌آوری شده و برخی هم از طریق حفاری‌های روشمند در طول سالیان به دست آمده است،افزود: جمع آوری این سفال ها از سال 1338 آغاز شده و اکنون بسیاری از محوطه‌ها به علت توسعه‌های شهری از بین رفته است.

وی با اشاره به اینکه قدیمی‌ترین نمونه سفال‌های شناسنامه‌دار در این بانک وجود دارد، افزود: هر کدام از این سفال‌ها پشت نویسی شده است تا در صورت بروز زلزله یا حادثه دیگری و در هر شرایطی هویت آنها حفظ و شناسایی شود.

رئیس موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه فلات ایران در دوره پیش از تاریخ یکی از کانون‌های اصلی فناوری، فرهنگ و تمدن در دنیا بوده است، سفال‌های به دست آمده از این دوره را بسیار حائز اهمیت دانست و تاکید کرد: نمونه‌هایی از سفال‌ها در این مجموعه وجود دارد که متعلق به هفت هزار سال پیش و به جرأت می‌توان گفت در دنیا بی‌نظیر است.

دکتر طلایی هدف از ایجاد بانک سفال را استفاده از امکانات این بانک برای آموزش دانشجویان در دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد و ارائه امکانات به پژوهشگران دانست و گفت: از آنجا که این وسعت از اطلاعات در خصوص سفال به صورت منسجم وجود نداشته است، بانک سفال هم در سطح ملی و هم از نظر بین‌المللی منحصر به فرد است و امیدواریم این بانک برای توسعه بیشتر مؤسسه و خدمات پژوهشی کارآمد باشد.

دکتر طلایی درباره چگونگی دسترسی به بانک سفال گفت: نرم افزار مربوط به اطلاعات این بانک، در اختیار عموم قرار دارد اما بهره‌برداری از این اطلاعات به گونه‌ای است که باید هزینه آن از طرف متقاضی پرداخت شود؛ گرچه هدف ما تجاری نیست و این درآمد برای توسعه مؤسسه و پیشرفت کارهای پژوهشی استفاده می شود.

وی گفت: بهره برداری از بانک سفال طرحی ملی است که هدف آن خدمت به پژوهش‌های پیشرفته دانشگاه تهران در زمینه باستان‌شناسی است.

دکتر طلایی افزود: این طرح در سال 74 به تصویب رسید اما به علت نبود بودجه، راه‌اندازی آن تا کنون به تأخیر افتاده بود.

رییس مؤسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به آغاز جمع‌آوری سفال‌ها از زمان تأسیس مؤسسه در سال 1338 توسط دکتر نگهبان، درباره اهمیت سفال‌های جمع‌آوری شده در این بانک گفت: با توجه به اینکه در باستان‌شناسی جهان، مجموعه سفال‌ها به عنوان فراوان‌ترین یافته‌ها هستند از همه مناطق ایران در دوره‌های مختلف نمونه سفال‌ها را جمع‌آوری کرده‌ایم.

دکتر طلایی افزود: موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران این آمادگی را دارد که به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای ایجاد بانک‌های مشابه در مراکز استان ها کمک کند.