پخش زنده
امروز: -
آبادان واقع در جنوب غربی ایران از دیرباز به حال و هوای ویژه اش در شبهای محرم شهره است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آبادان ، در ابتدای ورود به آبادان اولین موضوعی که جلب توجه می کند مساجد، حسینیه ها و تکایای هماهنگ با فرهنگ مناطق مختلف کشور است، در واقع حضور اقوام مختلف از اقصی نقاط کشور را می توان در این شهر نظاره کرد.
اصفهانیها، شیرازیها، بوشهریها، بختیاریها، بلوچها، آغاجاریها، بهبهانیها، هندیجانیها، دزفولیها، کردها، ترکها و .... از جمله نامهایی هستند که از گذشته های دور بر سردر حسینیه های مستقر در آبادان خودنمایی می کنند.
در این خطه شور حسینی را در قالب فرهنگهای متفاوت ایرانی می توان دید و از نذورات سنتی مطابق بر پایه همان فرهنگها می توان چشید.
این شکوه عزاداری زمانی به اوج می رسد که هیاتهای مختلف به هم می پیوندند و با شکوهترین جلوه های بندگی را در ماتم شهدای کربلا به نمایش می گذارند.
"سنج و دمام"
یکی از سنتهای زیبای نواحی جنوب غربی در ماه محرم علاوه بر سبک نوحه خوانی و سینه زنی ، نواختن سنج و دمام با بیش از 100 سال سابقه است که با خلق آهنگی حماسی عزاداران را به سوی محل برپایی هیاتهای عزاداری فرا می خواند.
برخی هم آوای سنج و دمام را تداعی طبل زمان جنگ و حماسه عاشورا می دانند که همگان را برای نبرد در میدان رزم آماده می کرد.
شمار نوازندگان سنج و دمام بین 5 ، 7 و گاهی9 نفر متغیر است و معمولا در حدود 15 تا 20 دقیقه نواخته می شود.
"نوحه خوانی"
پس از اتمام سنج و دمام سینه زنی و نوحه خوانی که خود نوعی ملودرام حزن انگیز است، آغاز می شود، ابتدا شخصی به عنوان سرخوان با تانی و آهستگی نوحه خوانی را آغاز می کند، سینه زنان یکی پس از دیگری به حلقه های سینه زنی می پیوندد تا اینکه نوحه خوان اصلی شروع به خواندن می کند.
اوج این مراسم زمانی است که نوحه خوان اعلام "واحد" می کند یعنی به صورت تک نفره می خواند و حاضران فقط یک پارچه بر سینه می کوبند.
"ایجاد حزن، قدرت صدا و وجود تحریر از جمله ویژگیهای فیزیکی یک نوحه خوان است.
یکی از ویژگیهای متمایز نوحه خوانی در جنوب این است که نوحه خوان هرگز در قبال وجه نقد نوحه سرایی نمی کند و در صورتیکه حاضران نذر کرده باشند در قالب بستن شال به کمر نوحه خوان مبلغی را در جیب وی می گذارند.
"سینه زنی"
در سینه زنیهای دایره ای حاضران با یک دست بر سینه می زنند و با دست دیگر زنجیروار کمر فرد کناری خود را می گیرند تا حلقه های عزا از هم گسسته نشود، سپس با ریتم و وحدت خاصی پاها را یک بار به جلو برده و یک بار به عقب می آورند و بر خلاف عقربه های ساعت می چرخند.
کارشناسان مذهبی دلیل چرخش عزاداران بر خلاف عقربه های ساعت را برگرداندن زمان به ظهر عاشورا می دانند. هـمان گـردشی که در طـواف خانه ی خـدا صورت می گـیـرد. همان حـرکـتی که در کوچکتـرین ذره ی هـر جسم نهفته است. "بازگشت به اصل"
"ایا مظلوم"
در پایان سینه زنی بهترین سینهزنها و بزرگان مجلس در رأس قرار میگیرند و بقیه به صورت قطاری پشت سر آنان ، با گرفتن کمر همدیگر از حسینیه خارج شده و با جملات آهنگین خاصی از امام حسین و حضرت ابولفضل علیهم اسلام برای همه عزاداران، طلب حاجت می کنند.
"مروایتان همه ساله"
عزاداران در پایان شکوه عزاداریشان را به فال نیک می گیرند و با گفتن جمله مروایتان همه ساله برای یکدیگر سلامتی و حضور در محرم بعدی را آرزو می کنند ، سپس در حالیکه ساعت از نیمه شب گذشته راهی خانه می شوند.