آیا ترکیه به رویکرد به صفر رساندن تنش با همسایگان باز می گردد؟

پس از سفر احمد داود اوغلو نخست وزیر ترکیه به ایران ، علایمی از تغییر  رویکرد آنکارا در قبال تحولات منطقه ارسال می شود  که به نظر می رسد می تواند در چارچوب بازگشت ترکیه به سیاست به صفر رساندن تنش با کشورهای همسایه ارزیابی شود .

جمعه گذشته احمد داوود اوغلو در صدر هیاتی بلندپایه از مقامات  این کشور وارد تهران شد و با مقام های کشورمان دیدار و در باره روابط دو جانبه و مسایل منطقه از جمله سوریه گفتگو کرد .این دیدار در شرایطی برگزار شد که اختلافات زیادی در مواضع ترکیه در قبال بحران سوریه با مواضع ایران در قبال این بحران وجود داشت .

 هر چند بیشتررسانه های بیگانه سعی کردند سفر داوود اوغلو  به تهران را به عنوان فرصت طلبی مقام های آنکارا از شرایط پس از توافق هسته ای ایران و پنج بعلاوه یک برای عقب نماندن ازفرصت های اقتصادی در ایران تلقی نمایند اما با گذشت چند روز از این سفر ، علائمی از رویکرد مقامات ترکیه در قبال برخی مسائل از جمله موضوع بحران سوریه ارسال می شود که به نظر می رسد مقامات آنکارا از برخی مواضع تنش زای خود در منطقه عقب نشینی کرده اند احتمالا آنها در تهران به این نتیجه رسیده اند که همگرایی با ایران به نفع دو کشور و منطقه است به ویژه اینکه تهران به دلیل رابطه راهبردی خود با مسکو این توانایی را دارد که بین ترکیه و روسیه به میانجیگری پرداخته و دور تازه ای از همکاری های منطقه ای  در ابعاد مختلف سیاسی و اقتصادی و امنیتی بین سه کشور برقرار شود .

تا پیش از بحران آفرینی برخی کشورهای منطقه از جمله عربستان در سوریه ، مقامات ترکیه با اتخاد سیاست به صفر رساندن تنش با کشورهای همسایه موفق شده بودند این کشور را وارد دوره ای از شکوفایی سیاسی و اقتصادی نمایند که این وضعیت هم به نفع ملت ترکیه وهم به نفع همسایگان این کشور بود اما تغییر این سیاست و اتخاذ تصمیم اشتباه همگرایی با محور سعودی ، امریکایی ، صهیونیستی  و بحران آفرینی در سوریه سبب شد ترکیه وارد مرحله ای شود که بحران های امنیتی ، سیاسی و اقتصادی این کشور را نیز تهدید نماید .  

با این حال پس از سفر داوود اوغلو به تهران برخی گزارش ها حاکیست که داوود اوغلو از مقامات کشورمان خواسته است میان انکارا / مسکو میانجیگری کند . 

روزنامه الحیات روز چهارشنبه به نقل از یک منبع آگاه ایرانی و بدون معرفی آن نوشت: ایران از احمد داود اغلو نخست وزیر ترکیه، که در تهران سخنان متفاوتی از سخنان و مواضع قبلی آنکارا درباره روابط دوجانبه و بحران سوریه شنیده است.

این منبع با بیان این که «مقامات ایران بر این باورند که نتایج سفر اغلو به برقراری ثبات و امنیت منطقه منجر می شود»، گفت: «تهران نمی خواهد بین همسایگان- اشاره به روابط تهران با مسکو و آنکارا- تفاوت قائل شود بلکه به دنبال برقراری روابط متعادل با همه کشورهای همسایه است».

وی همچنین در اظهارات خود افزود: «احمد داود اغلو نخست وزیر ترکیه از تهران خواست برای بهبود روابط کشورش با روسیه میانجی گری کند.

به نظر می رسد با توجه به برخی ویژگی های اقتصادی وسیاسی و امنیتی ، شکل گیری محور تهران /مسکو / انکارا می تواند به صلاح کشورهای منطقه باشد  .

در حوزه اقتصادی هم ایران وهم روسیه دارای منابع عظیم نفت وگاز هستند  و ترکیه این موقعیت را دارد که بتواند مسیری برای انتقال انرژی به اروپا باشد . در حوزه امنیتی نیز فعالیت گروههای تکفیری و تروریستی در منطقه ودر آسیاسی میانه می تواند تهدید جدی برای همه کشورهای منطقه باشد و از این رو همکاری این سه کشور می تواند این تهدیدات را به حداقل برساند و بالطبع  همکاری در این دو حوزه  می تواند به پیوندها وتقویت همکاری های گسترده تر سیاسی منجر شود .

در هر حال باید منتظر  مواضع علنی مقامات ترکیه در روزهای آینده بود تا  به این نتیجه قطعی رسید که آیا انکارا از تحولات منطقه درس گرفته است یا نه؟ 

---------------------

بررسی و تحلیل /  رضا  محمدمراد